Mba'asy medico omonguerava 

“Jeharu “Oheo”

Heta jey ñahendu ko mba`asy ha`éva OHEO, péva mitã mba`asy, heta mba`ére ikatu ojehu; ikatu jagua okéramo mitãmi heñoiramóva rupaguýpe, avei oĩramo tapicha ipy`a vaíva térã hova mokõiva, péicha avei oka`úva oñembaojáramo kunumíre katueterei ombahasy chupe.

Avei mitãmi ikatu ojeharu isy ryepýpema voi oĩramo tapicha ndaipy`aporãiva ha ohóro ombohupami kuñakaraípe katueterei ojeharu pe mitã, ha péicha heñóima ko mba`asy.

Jahecháramo mitãmi imbyry`ái, hasẽreipa avei iñakãpire hyakuã vai péicharõ ojohea. Oñemonguera hag̃ua ojeguerahava`erã “médikape”, upépe ndaje pe oipohãnóva oñembo`e oñembo`éva mitãre ha ojapichy iñakã,
Péicha añoite ikatu omonguera, egueraháramo mitãmíme pohãnohárape (Doctor) nde`imo`ãi ojeoheaha ndogueroviáire ko`ã mba`e.

Péva ha`e peteĩ jeroviapy jarekóva ñane retãme ha oĩva gueteri ñande apytépe ojegeroviáva tapiaite ha opaite hendápe.

Péicha ojeguerahava`erã mitãmíme porundy ára ojepohanoukávo, ojehova`erã araapy ha arapoteĩ jave. Iporã ndaje ojeho kuarahy ojero`a jave péicharõ pe mba`asy ohopa kuarahy jeiké gotyo. Avei ndaje oñemoĩva`erã pe mitãre itúa kamisa, ha pyao iñakãre.

Oje`e niko oĩha peteĩ kurundu`i omondýi hag̃ua ko mba`evai ombohasýva mitãme. Oñemoĩva`erã peteĩ inimbo pytã ha ijehe avei peteĩ kuãirũ kuarepotijúgui ohóva mitã pyapýre, péicharõ añoite ndaje oñemuña ko mba`e, ha ndojái mba`eveichagua mba`e ivaíva, ha avei ndojeharúi pe kunumíme.

Kambyryryjere

Péva ko mba`e kambyryrujerére ñañe`ẽrõ ndaha`éi mitãnte ikatúva oreko avei kakuaa ikatu oguereko।

Kambyryrujeréko ha`e pe ñane kamby ryru ojerévo térã ñande ati`y ha tetyma ojoavýramo। Mitãmi orekóramo ko mba`e katueterei ndokarusevéi, hasẽreimba, hyechivivi, ipy`a rasy ha py`aterei oguejy ipohuikue.

Péicha javérõ ojeguerahava`erã hasývape pohãnohára ñana rendápe ha`e añoite ikatúta oipohãno kambyryrujere, oĩ avei tapicha ijaereívante ha oipohãno avei mitãme.

Oje`e pe tapicha orekóva arandu ka`aty omoñeno tupápe ha omaña mitã pýre ohecha hag̃ua ndojoavýipa, ha otopáramo ojoavy omoĩporã jevy ha avei ijati`y ikatu ojoavy, omomguera hag̃ua ojapichy mitã retyma térã ijati`y ha oñembo`e avei hese.

Ojerahava`erã ka`arupytũ jave pohãnohára ñana rendápe pokõi ára jave.

Péicha pe oipohãnóva he`i mitã sýpe ani hag̃ua oguereko vai imembýpe, anítei ohupi mitãme ijyvágui ikatuhaguére hasy jey pe mitã, pe oipohãnóva oñangareko ha oñembo`e hasývare, ha ho`uka pohã ro`ysã, péicha jey ojapo mitã oĩporã meve.

He`i ndaje ña Sepi, ha`éko pohanohára avei; aníkena ojeguereko vai mitãmíme, jahupiporãva`erã ijyvágui, ani oñembohasa tupa árigui, ani hag̃ua ipy`a osẽ hendágui ha avei ijyva।

Kóicha he`imiva`erã sykuérape ho`ukava`erã imembykuérape mansanilla rykue ha oñemoĩva`erã ku`a jokoha (faja). Pe omongueráva he`iva`erã araka`e peve.

Py`a ruru

Py`a ruru ha`e pe ñande py`a irurúvo, ikatu karu vaígui, avei ja`úramo y tembi`u aku ári, avei péva ko mba`asy jarekóramo ndaikatúi ja`u mba`eve hasýgui ñandéve ñande py`a, péicha umi oka`úva hoy`úramo pyharekue opáyrõ katueterei ipy`aruru।

Upéicharõ ja`uva`erã aguape, ka`a piky, tape ryva, saúko ha aguai rykue।

Ojepichyva`erã tosinal souko rykuére ha aguapepuru`ã, péicharõ pohanohára oguerekóva arandu ka`aty omoĩ pe hasýva py`a ári kurusu ha oñembo`e hese.

Péicha oĩ kuimba`e ha kuña oikuaáva mba`éichapa oñepohãnova`erã py`aruru.

Oĩ ko`ág̃a peve okaraháre oikuaáva ha orekóva arandy ome`ẽva`ekue chupekuéra Tupã omonguera hag̃ua opaite tapichápe péicha ijaereínte oikuaa ha oporamonguera hikuái opaichagua mba`asy।

Tapicha ipy`arurúva oñandu ipy`a ha`etévaicha ivevuipáva oguerekóva y ipype. Péicha jave ndo`uiva`erã tembi`u kyra, oguerekóva avati ha mandi`o, mba`eve ochyryrýva ha`éva vaka ro`o térã kure ro`o, ha mba`eve mba`e ipohýiva ipy`ápe g̃uarã.

Ojey`uva`erã opaichagua pohã piro`y ikatu hag̃uáicha omboguejy pe py`aruru.